Mevlut Uyanik'in Mantik'la ilgili calismasina yaptigim yorum
Mantik ile ilgili calismanizin detayina girdigimde Modern Mantik ve ozellikle Popper'in anlamak istemedigi, ondan sonra gelisen Felsefe acisindan soylenecek cok soz var. Ama ben kisaca sunlari soyliyeyim, musaadelerinizle : Popper'e gore "Yanlislanamiyan Teori bilimsel degildir", halbuki L.W. bakiyor teorilerin "dogrulanmak/yanlislanmak" icin degilde bilim adamlarinin kullandigi, kullanmayi kabullendigi lisanin gramer yapisinin bir parcasi oldugunu goruyor, gosteriyor. Ve diyor ki "bir gramer kuralinin dogru/yanlisligini sorgulamanin hicbir anlami yoktur, bunun icin de bilim adamlari kullandiklari teorinin aksiyomlarinin dogru/yanlisligini ispatlamaya falan calismaz, onlari lisanlarinin gramer kurali olarak kabul ederler - islerine yaradiklari surece. Islerine yaramadiginda da, yani bilimsel iletisimde islerine yaramadiklarini gorduklerinde de gramerde degisiklik, yenileme yapma yoluna giderler. Popper aslinda Pozitivist anlam kavramina takili son pozitivisttir. 20 yy baslarinda pozitivistlerin tum cabasi Matematik'i Mantik'a indirgemek olmustu, cunku bunu basarirlarsa kendi anlam kavrami uzerine kurulu oyle bir yapay lisan yaratacaklardi ki artik ondan baskasini kullanmanin bir faydasi olmayacakti, ondan baskasi Geyik Muhabbeti'nden oteye gecmeyen bir oyuna donusmus olacakti. Matematik'i Mantik'a indirgiyebilmek icin binlerce saat yatirim yaptilar, fakat sonunda kendileri de gorduler ki haybeye kurek cekiyorlar, ama bu yenilgi de pozitivistleri ozellikle Popper'in ve Russell'in icine dustukleri kavram kargasasinin nedenini gormeye, kabullenmeye yetmedi. LW Philosophical Investigation ve ona kaynak olan calismalariyla Pozitivistlere dustukleri kavram kargasasinin kaynaginin onlarin "anlam kavrami" oldugunu acikca gostermeye basladi, nitekim bunun uzerine 20yy sonlarina dogru artik Pozitivist Anlam Kavrami'ni savunur Pozitivist kalmadi, pozitivismin defteri duruldu. Fakat tabi bu demek degildir ki Pozitivist Anlam Kavramina dayali yuzlerce yillik bilimsel lisan kargasasi bilim adamlari tarafindan da ayiklandi, ayiklanacak, ayiklanabilecektir. Hatta bu konuda LW o kadar kotumserdir ki Bati'nin bunu hayat boyu gerceklestiremiyecegine kanaat getirmis bulunuyordu. Benim bildigim Modern Anlamda felsefe teori falan gelistirmek soyle dursun gramer kurali falan da gelistirmeye calismaz. Bunlar lisan kullanicilarinin isidir, felsefenin butun yaptigi; lisan kullanicilari bir kavram kargasasina dustugunde Kavramsal Sorusturma yaparak kullaniciyi bu kargasaya nasil dustugunun suuruna erdirmek icin olayi tasvirden ibarettir - ondan sonrasi lisan kullanicisinin "dilegi"'ne kalmistir. Bu lisan kullanicisina huzur verir mi, daha da onu cildirtir mi, kullaniciya kalmis bir durum. Mesela LW'nun sorusturmalari Russell'i cileden cikarmisti, Popper'se onu "YOK boyle biri" farzederek teselli buluyordu saniyorum. Umarim bu yazdiklarim bi isinize yarar ;-)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder